Katarzyna Kaczor, Jaga w matriksie. Legendy Polskie w epoce konwergencji, Universitas, Kraków 2024.
Fragment książki:
„Tworzywem potraktowanym à rebours, które wykorzystują twórcy Legend Polskich, jest polski mit romantyczny. Kreując w opozycji do niego swoją narracją, odrzucają wpisane w niego: martyrologię, figurę ofiary i brak sprawczości. Manifestuje się to nie tylko w przywołanych wypowiedziach i deklaracjach Tomasza Bagińskiego i Marcina Dyczaka, lecz też w uczynieniu protagonistą ich narracji Jana Twardowsky’ego, w postaci którego przywoływane są też cechy kreowanego wcześniej przez Roberta Więckiewicza Lecha Wałęsy w Człowieku z nadziei Andrzeja Wajdy, a także Polaków dokonujących rewolucji w 1989 roku i odnoszących sukcesy później, dzięki wierze, że nie ma przeszkód i ograniczeń, których nie można pokonać. Ze względu na udział w Legendach Polskich Krystyny Jandy i Roberta Więckiewicza, identyfikowanych z trylogią Andrzeja Wajdy Człowiek z marmuru, Człowiek z żelaza, Człowiek z nadziei, dzieło Tomasza Bagińskiego sytuuje się w opozycji do będącego źródłem nobilitacji paradygmatu, który w projekcie Allegro jest konsekwentnie dekonstruowany. Dlatego też, przyglądając się Legendom Polskim z perspektywy psychoanalizy, można stwierdzić, że destruktywny Tanatos został w nich wyparty przez witalnego Erosa, przez co można je uznać za jedną z prób kreacji narracji będącej nośnikiem pozytywnie waloryzowanego polskiego mitu tożsamościowego (fragment książki, s. 47–48).”
Spis treści:
Wstęp
I. Jesteśmy tacy jak Wy. Legendy Polskie jako branding Allegro
II. Stworzyć sieć opowieści. Legendy Polskie jako supersystem rozrywkowy
III. Postmodernistyczne palimpsesty
Mariacki płonie
Twardowsky w kosmosie
Boruta z Raczek
Kołodziej, Boguś Kołodziej
Jaga w matriksie
IV. Legendy Polskie jako Kino Nowej Przygody
Zakończenie
Bibliografia
Indeks
Nota o autorce:
Katarzyna Kaczor dr hab. – kulturoznawczyni, profesor w Instytucie Badań nad Kulturą Uniwersytetu Gdańskiego; zajmuje się badaniem kultury popularnej ze szczególnym uwzględnieniem polskiej literatury fantasy i kina gatunków. Autorka książek Od Draculi do Lestata. Filmowe portrety wampira (1998); Geralt, czarownice i wampir. Recykling kulturowy Andrzeja Sapkowskiego (2006); Z „getta” do mainstreamu. Polskie pole literackie fantasy (1982–2012) (2017); Jaga w matriksie. Legendy Polskie w epoce konwergencji (2024) oraz współautorka Kina Nowej Przygody (2011).