Projekty badawcze członków PTBFM finansowane przez Narodowe Centrum Nauki i inne instytucje
Ewa Ciszewska (Uniwersytet Łódzki) i Pavel Skopal (Masaryk University) Studia animacji w Gottwaldowie i Łodzi (1945/47-1990) – porównawcza biografia zbiorowa / Animation studios in Gottwaldov and Lodz (1945/47-1990) – Comparative Collective Biography, okres realizacji: 2.2021 – 02.2025 Finansowanie NCN w ramach programu CEUS-UNISONO (dla wniosków dotyczących dwustronnych lub trójstronnych projektów badawczych realizowanych przez zespoły badawcze z Austrii, Czech, Słowenii i Polski)
https://www.ncn.gov.pl/en/konkursy/wyniki/ceus-unisono
Konrad Klejsa (UŁ)
Rozpowszechnianie filmów w Polsce w latach 1945-1989: ogólnokrajowe ramy instytucjonalne i lokalne studium przypadku
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=426
Anna Nacher (UJ)
Estetyka obrazowania post-cyfrowego – między nowym materializmem a filozofią zorientowaną na przedmiot
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=5965
Łukasz Biskupski (UG)
Historia firmy Sfinks na tle organizacji przemysłu filmowego w II RP
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=2644
Magdalena Zdrodowska (UJ)
Telefon, kino i cyborgi. Relacje rozwoju technologii i społeczności niesłyszących w XX i XXI wieku
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=12064
Karolina Kosińska (IS PAN)
Brytyjskie powojenne kino społeczne
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=5643
Małgorzata Radkiewicz (UJ)
„Pionierki z kamerą”: kobiety w kinie i w fotografii w Galicji 1896-1945
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=3268
Marianna Michałowska (UAM)
Mobilność: media, praktyki miejskie i kultura studencka
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=11185
Paweł Frelik (UMCS)
Symulacja przyszłości – fantastyka naukowa i gry wideo
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=7119
Krzysztof Loska (UJ)
Wielokulturowa Europa – etnooobrazy współczesnego kina
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=224
Andrzej Dębski (UWr)
Historia kina na Dolnym Śląsku do 1945 roku. Rozrywka, nowoczesność i propaganda w niemieckim regionie przygranicznym
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=8843
Piotr Sitarski (UŁ)
Pozasystemowe sposoby użytkowania nowych technologii medialnych w okresie schyłkowego PRL
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=8332
Mirosław Filiciak (SWPS)
Historia kultury popularnej w Polsce w I poł. XX wieku z perspektywy transmedialnej
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=6140
Iwona Kurz (UW)
Kultura wizualna w Polsce: języki, pojęcia, metaobrazy
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=6431
Anna Miller-Klejsa (UŁ)
„Anni di piombo” we włoskim filmie fabularnym
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=6779
Maciej Ożóg (UŁ)
Krytyczny wymiar sztuki nowych mediów
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=3301
Anna Mrozewicz (UAM)
Blok Wschodni noir? Wyobrażenia ‚Europy Wschodniej’ w skandynawskiej prozie, filmie i sztukach wizualnych lat 1980-2010
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=4135
Magdalena Saryusz-Wolska (UŁ / CBH PAN)
Kultury wizualne Niemiec 1945-1949
https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?s=6259
Projekt realizowany był w latach 2013-2017 w Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie. Centralne pytanie dotyczyło roli kultury wizualnej w procesach powrotu do „normalności” w Niemczech bezpośrednio po drugiej wojnie światowej. Jak filmy i zdjęcia z obozów koncentracyjnych przyczyniły się do kształtowania świadomości własnych zbrodni i przepracowywania winy? Czy wizerunek ruin rzeczywiście był często reprodukowany w sferze publicznej? Jaką spełniał funkcję w formowaniu wyobrażeń o powojennej przestrzeni? Jak obrazy ciała i choroby wpływały na myślenie o „normalnym” życiu w rodzinie?
Metodologicznie projekt opiera się na łączeniu dwóch modeli badawczych: niemieckich Bildwissensschaften i anglosaskich visualculturestudies. Oba podejścia zakładają, że obraz nie jest biernym odzwierciedleniem otaczającej go rzeczywistości, lecz jej częścią lub wręcz działającym „aktorem”, który wpływa na otoczenie. Ten sposób myślenia został zaaplikowany do badań historycznych i analizy materiałów archiwalnych. Wykonawcy projektu przejrzeli kilkanaście tysięcy obrazów, utrwalili około dwóch tysięcy i dokonali szczegółowej analizy ponad dwustu obrazów, wśród których znalazły się plakaty, pocztówki, znaczki pocztowe, ilustracje i okładki prasowe, a także pojedyncze filmy fabularne i dokumentalne.
W wyniku projektu ukazały się m.in. następujące publikacje:
- Magdalena Saryusz-Wolska, Ikony normalizacji. Kultury wizualne Niemiec 1945-1949, PWN, Warszawa 2015 (1. wyd), 2017 (2. wyd. zmienione) https://ksiegarnia.pwn.pl/Ikony-normalizacji,719589383,p.html
- Magdalena Saryusz-Wolska, Anna Labentz, Bilder der Normalisierung. Gesundheit, Ernährung und Haushalt in der visuellen Kultur Deutschlands 1945-1948, Transcript Verlag, Bielefeld 2017 https://www.transcript-verlag.de/978-3-8376-3644-4/bilder-der-normalisierung/
- Magdalena Saryusz-Wolska, Watching Films in the Ruins. Cinema-Going in Early Post-War Berlin, “Participations. Journal of Audience and Reception Studies” vol. 12, issue 1, May 2015 http://www.participations.org/Volume%2012/Issue%201/42.pdf