TOMASZ KOŻUCHOWSKI, IWONA MOROZOW, ROMAN SAWKA, SPOŁECZNY WYMIAR PROCESU TWORZENIA DZIEŁA FILMOWEGO W POLSCE

TOMASZ KOŻUCHOWSKI, IWONA MOROZOW, ROMAN SAWKA, SPOŁECZNY WYMIAR PROCESU TWORZENIA DZIEŁA FILMOWEGO W POLSCE, WYDAWNICTWO PWSFTviT, ŁÓDŹ 2019.

Słowa kluczowe: badania kultury produkcji, kultura filmowa, studia produkcyjne, film polski, kino polskie, filmoznawstwo, nowe filmoznawstwo, badania etnograficzne, badania terenowe, badania jakościowe

 

Filmy nie powstają w kulturowej próżni a zbadanie, opisanie i zrozumienie pewnego odznaczonego aktu tworzenia stanowi główny obiekt badawczy niniejszej książki. Jej celem jest po części kontynuacja nowej tradycji badań nad kulturą produkcji filmowej zarysowanej w książce Marcina Adamczka Obok ekranu, która w tym wypadku skupia się na szczegółowej, antropologicznej analizie poszczególnych etapów pracy nad filmem i prezentacji różnych spojrzeń, najczęściej tych niewidzialnych, czy mniej znaczących członków ekipy filmowej, a wszystko to zrekonstruowane na podstawie trzyletnich badań etnograficznych. Interesująca perspektywa badawcza niniejszej publikacji otwiera się również dzięki zaangażowanym w nią autorom, którzy łączą wiedzę naukową z praktyczną, oferując przez to unikalny, oparty na doświadczeniu i wiedzy insiderski wgląd w świat produkcji audiowizualnej w Polsce. Książka ta w efekcie to niejako próba „odczarowania” polskiej fabryki snów. Mówiąc językiem metafory i rewolucji – próba zburzenia „czwartej ściany”, uchwycenia esencji surowości tworzenia, zwykle niedostępnego spojrzenia przeciętnego oka, wreszcie próba przywrócenia tego co społeczne, procesualne, w fenomenie, który w tradycji pisarskiej dyscypliny częściej występuje pod postacią rozważań o jego efekcie. W ten sposób autorzy książki niemal postulatywnie powtarzają za Vicki Mayer, aby przywrócić to, co społeczne i przypomnieć, że za każdym wielkimi małym filmowym dziełem stoją pracujący ludzie i mnogość historii do opowiedzenia.
Social aspect of the film creating process in Poland

Key words: production studies, film culture, polish film, polish cinema, European film, film studies, ethnographic research, fieldwork, qualitative research, filmmaking process in Poland

 

No film is made in a cultural vacuum, therefore analysis, description and understanding of a specific, collective act of creation is the main research object of this book. It purpose is to continue the new tradition in polish film studies field, which deals with film production culture in a way that has been outlined in Marcin Adamczak book Obok ekranu (Next to the screen). Thus our study, based on three-year ethnographic research, focuses on a detailed, anthropological analysis of the individual stages of work on the film and the presentation of various gazes, most often those which are seen as less visible and less significant members of the film crew. What is more the authors combine scientific and practical knowledge, offering an unique insight into the world of audiovisual production in Poland. Speaking in metaphors – in effect this book is an attempt to „debunk” the Polish dream factory myth, to demolish the „fourth wall” and at the same time its main objective is to capture the essence and the rawness of creation, to provide usually inaccessible look of the average eye. Finally it is an attempt to restore what is social as well as processual in a field where tradition pays more attention to the reflections on its effect–  a film as a work of art & culture. In this way, the authors of the book almost postulatively repeat for Vicki Mayer, to bring the social back and to remind that behind every big and small film work there are working people and a lots of stories to tell.

 

 

Tomasz Kożuchowski– absolwent filmoznawstwa na Uniwersytecie Łódzkim oraz organizacji produkcji filmowej i telewizyjnej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Studiował także Cinema&Media na Uniwersytecie w Sztokholmie. Doktorant na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego, przygotowuje dysertację na temat zarządzania ryzykiem na przykładzie brytyjskiej kultury produkcji filmowej. Pracował m.in. dla polsko-brytyjskiego studia BreakthruFilms, Studia Filmowego Kadr i firmy Opus Film. Interesują go procesy produkcyjne i ich wpływ na dzieło filmowe.

 

Iwona Morozow  – doktor nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa, wykładowca na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna we wrocławskiej filii Uniwersytetu Humanistycznospołecznego SWPS. Antropolożka i filmoznawczyni, miewająca epizody praktyczne w postaci reżyserii filmu dokumentalnego oraz pracy przy produkcjach telewizyjnych i reklamowych. Zajmuje się szeroko pojętą ekonomią kina i antropologią wizualną. Interesuje ją szczególnie film dokumentalny oraz kontekst produkcyjny, dystrybucyjny i promocyjny dzieła filmowego, a także teoria i praktyka wykorzystywania metod etnograficznych w badaniach filmu. W wymiarze ogólnym również współczesne kino i kultura filmowa.

 

Roman Sawka doktor sztuk filmowych, adiunkt, od 2012 r. dziekan Wydziału Organizacji Sztuki Filmowej w PWSFTviT im. Leona Schillera w Łodzi. Zajmuje się procesami kierowania i zarządzania w branży filmowej. Interesuje się również budową i fluktuacją kapitału ludzkiego, koopetycją grup filmowych oraz organizacją i ekonomiką mediów. Był współorganizatorem procesów produkcyjnych w 30-stu filmach fabularnych, dokumentalnych oraz serialach telewizyjnych, m.in. Długu (1999, reż. K. Krauze, organizacja produkcji), Mojego miasta (2002, reż. M. Lechki, kierownictwo produkcji), Rozdroża Cafe (2005, reż. L. Wosiewicz, kierownictwo produkcji) oraz Nieulotnych (2012, reż. J. Borcuch, kierownictwo produkcji). Jego obserwacje empiryczne w obszarze produkcji filmowej bazują przede wszystkim na praktycznym doświadczeniu zawodowym. Poza pracą dydaktyczną, stara się obserwować i analizować kulturę organizacyjną grup producenckich w kontekście teorii organizacji.

https://ksiegarnia.filmschool.lodz.pl/film/163-społeczny-wymiar-tworzenia-filmu-w-polsce.html